Serge Schoemaker Architects

Het voormalige Kuiperijmuseum in Amsterdam is een uitbreiding van de Molen van Sloten, een poldermolen en provinciaal monument. In 2020 moest het museum door de economische omstandigheden noodgedwongen haar deuren sluiten. Het gebouw bleek het perfecte ‘schoolhuis’ voor de Democratische School Amsterdam, die op zoek was naar nieuwe huisvesting. In opdracht van de school maakte Serge Schoemaker Architects een ontwerp voor de middels crowdfunding gefinancierde verbouwing van het museum, dat vervolgens volledig door vrijwilligers is uitgevoerd.

Democratisch onderwijs kenmerkt zich door kleine schoolklassen, individuele begeleiding en leren in eigen tempo. Er zitten op deze scholen veel kinderen die door een combinatie van factoren vastlopen in het reguliere onderwijs. Het zijn kinderen die door dyslexie, hoogbegaafdheid, hooggevoeligheid, adhd, of andere redenen overbelast raken of heel ongelukkig zijn op een gewone school. Het Kuiperijmuseum is een ideale plek om deze kinderen een veilige schoolomgeving te kunnen bieden.

De voormalige expositiezaal op de begane grond is ten behoeve van de functiewijziging opgedeeld in kleine groepsruimten. We hebben een aantrekkelijke, centrale ontsluiting gecreëerd, waarbij de binnenwanden van de gang zich meanderend om de bestaande houten spanten bewegen. De bestaande draagstructuur van het museum wordt zo in takt gelaten en tegelijkertijd een integraal onderdeel van het ontwerp. Bovendien zorgt de meanderende vorm voor een verassend ruimtelijk effect en bredere, functionele zones in de gang en klaslokalen.

Het vermijden van aansluitingen tussen de bestaande en nieuwe structuur levert nog een voordeel op: de indeling kan ook weer ongedaan worden gemaakt, zonder teveel sporen achter te laten. De nieuwe binnenwanden worden geproduceerd van demontabele, prefab wandelementen met een milieuvriendelijke vlaskern. Afgewerkt zullen de wanden worden met leemstuc en leemverf, dat tevens bijdraagt aan een gezond binnenklimaat. De doorlopende raampartijen boven de nieuwe binnenwanden zorgen voor een optimale daglichttoetreding en laten de bestaande houten spanten zoveel mogelijk in het zicht. De vele ramen garanderen licht en lucht in het schoolgebouw, zonder dat de kinderen tijdens de les kunnen worden afgeleid.

Locatie: Amsterdam, Nederland
Jaar: 2021-2022
Status: Opgeleverd
Opdrachtgever: Democratische School Amsterdam
Projectteam: Serge Schoemaker, Ottavia Profumo | Tessa Spoelstra